Ketojenik diyet; karbonhidrat oranı oldukça düşük, yağ oranı yüksek ve orta düzeyde protein içeren bir beslenme modelidir. Temel amacı, vücudu ketozis denilen metabolik duruma sokarak enerji kaynağı olarak karbonhidrat yerine yağ kullanmasını sağlamaktır.

Normal şartlarda vücut enerjisini glikozdan elde eder. Ancak karbonhidrat alımı ciddi şekilde kısıtlandığında, karaciğer yağları keton cisimciklerine dönüştürür ve beyin başta olmak üzere vücut bu ketonları enerji olarak kullanır. İşte bu süreç, “ketozis” olarak adlandırılır.

Ketojenik Diyet Nasıl Uygulanır?

Ketojenik diyette günlük makro dağılımı yaklaşık olarak şöyle olmalıdır:

  • %70–75 yağ
  • %20–25 protein
  • %5–10 karbonhidrat

Bu modelde karbonhidrat alımı genellikle 20–50 gramla sınırlıdır. Bu nedenle ekmek, makarna, pilav, şeker, meyve gibi gıdalar diyetten çıkarılır. Yerine; yumurta, et, balık, avokado, zeytinyağı, hindistan cevizi yağı, fındık, yeşil yapraklı sebzeler gibi düşük karbonhidratlı ve yüksek yağlı besinler tüketilir.

Ketojenik Diyetin Faydaları

  •  Kilo Kaybı: Vücut yağları yakıt olarak kullanıldığı için hızlı ve kalıcı yağ kaybı gözlenebilir.
  • İnsülin Direnci Azalması: Düşük karbonhidrat alımı sayesinde insülin seviyeleri düşer, bu da tip 2 diyabet riskini azaltabilir.
  • Beyin Fonksiyonları: Bazı çalışmalarda ketonların bilişsel fonksiyonları desteklediği gösterilmiştir.
  • Epilepsi Tedavisi: Özellikle çocuklarda tedaviye dirençli epilepsi vakalarında ketojenik diyetin başarıyla uygulandığı bilinmektedir.

Ketojenik Diyetin Riskleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

⚠️ Besin Yetersizlikleri: Uzun vadeli uygulamalarda vitamin ve mineral eksiklikleri (özellikle B grubu vitaminler, magnezyum, potasyum) görülebilir.

⚠️ Keto-Grip (Keto Flu): Diyetin ilk günlerinde halsizlik, baş ağrısı, kas ağrıları, konsantrasyon zorluğu yaşanabilir. Bu genellikle geçicidir.

⚠️ Sindirim Sorunları: Lif eksikliği nedeniyle kabızlık yaygın bir yan etkidir.

⚠️ Böbrek ve Karaciğer Üzerindeki Etki: Uzun süreli ve kontrolsüz uygulamalarda karaciğer ve böbrek fonksiyonları etkilenebilir.

Bu nedenle ketojenik diyet mutlaka uzman diyetisyen kontrolünde, kişiye özel olarak planlanmalıdır.

Ketojenik diyet herkes için uygun mu?

Hayır. Hamileler, emziren anneler, böbrek ve karaciğer hastalığı olanlar ve bazı kronik hastalıkları olan bireyler için uygun değildir.

Ne kadar sürede ketozise girilir?

Genellikle 2–4 gün içinde vücut ketozise girer, ancak bu süre kişiye ve karbonhidrat kısıtlamasına bağlı olarak değişebilir.

Egzersiz yapılabilir mi?

Evet, ancak ilk dönemde performansta geçici bir düşüş yaşanabilir. Vücut ketonlara adapte olduktan sonra spor performansı normale döner.

Karbonhidrat hakkı tamamen sıfır mı olmalı?

Hayır. Günlük karbonhidrat sınırı genellikle 20–50 gram arasında tutulur. Bu miktar düşük karbonhidratlı sebzelerden sağlanmalıdır.

Vücuduna uygun, sürdürülebilir ve bilimsel temellere dayanan bir ketojenik diyet planı oluşturmak ister misin? Dönüşüme keto diyetle başlamak için bize ulaşın!